Een slecht geïsoleerd huis, ook wel een “energiezeef” genoemd, leidt tot een hoge uitstoot van broeikasgassen en een nog hogere energierekening. Broeikasgassen die vrijkomen in de atmosfeer spelen een belangrijke rol bij de opwarming van de aarde. Daarom dringen regionale overheden aan op energierenovatie van deze gebouwen in hun gebied.
De term “energiezeef” wordt gebruikt om woningen met een lage energieprestatieclassificatie (hierna “E.P.R.” genoemd) aan te duiden. De P.E.B.-classificatie is gebaseerd op een schaal van A tot G, waarbij A staat voor de meest efficiënte gebouwen en G voor de minst efficiënte. Deze classificatieschaal is een regionale aangelegenheid, wat verklaart waarom bijvoorbeeld een A-niveau niet dezelfde eisen heeft, afhankelijk van of je in Vlaanderen, Wallonië of Brussel woont. Er bestaat geen wettelijke definitie van een “energiezeef”. Er kan echter worden aangenomen dat het in Wallonië verwijst naar een P.E.B. tussen E en G, d.w.z. een theoretisch verbruik van minimaal 340 kWh/m2.
Het is de moeite waard om erop te wijzen dat dit verbruik wordt geschat op basis van vaste, gestandaardiseerde schattingen, maar dat het verbruik in werkelijkheid afhangt van de bewoners en hun levensstijl. Een huis dat goed geïsoleerd is, maar verwarmd wordt tot een temperatuur van meer dan 19 graden, kan bijvoorbeeld meer verbruiken dan een slecht geïsoleerd huis met zeer weinig verwarming.

 

 

Om de renovatie van energiesloppen aan te moedigen, biedt het Waals Gewest een economische stimulans – een renovatiepremie met of zonder lening met variabele rentevoet. Deze premie is gebaseerd op het gezinsinkomen en vereist dat de eigenaar van de woning deze bewoont, als hoofdverblijfplaats, gedurende ten minste 5 jaar na de voltooiing van de werkzaamheden. Het is daarom ontworpen om huiseigenaren te bevoordelen ten opzichte van investeerders, die niet in aanmerking komen voor de bonus door het gerenoveerde huis onmiddellijk te verkopen.
Ervan uitgaande dat de huiseigenaar de subsidie ontvangt, is de kostenbesparing (gemiddeld 43%) meestal niet genoeg om het werk te betalen. Slechts een derde van de offertes voor de renovatie van een energiezeef biedt een lucratieve oplossing. Anders is het rendement van de renovatie negatief voor elke sprong in het energielabel.
Huiseigenaren wordt daarom sterk aangeraden om meerdere offertes aan te vragen voordat ze aan de slag gaan. Bovendien, aangezien energierenovatie vaste kosten met zich meebrengt, zijn de totale uitgaven voor elke afzonderlijke fase hoger dan wanneer alle fasen in één project worden uitgevoerd. Dit betekent dat het rendabeler is om verschillende energielabels in één keer over te slaan dan om stap voor stap verder te gaan.

Deze moeilijke rentabiliteit van renovatie moet ook gecombineerd worden met een Waalse markt die, voorlopig, over het algemeen gunstig is voor energiezuinige woningen. De Waalse markt bestaat voor ongeveer een derde uit slecht geïsoleerde woningen en het prijsverschil tussen deze en groene woningen is niet groot genoeg om een meerwaarde te genereren. Om werken rendabel te maken voor het gemiddelde Waalse huishouden, zou de prijskorting op energieslums moeten verdubbelen. Zoals de markt er nu voorstaat, lijkt dit echter onmogelijk.

 

Maar het voorlopige plan om de Waalse woningen koolstofneutraal te maken tegen 2050 zal de kloof tussen de prijs van milieuvriendelijke woningen en energieproblemen waarschijnlijk vergroten. Het Gewest heeft een progressief tijdschema van energieprestatie-eisen opgesteld. Deze omvatten een verbod op de verhuur van alle woningen met een G-rating op de P.E.B.-schaal die vanaf 1 januari 2025 nieuw op de markt komen. Bovendien moeten nieuwe eigenaars van woningen met een P.E.B.-classificatie E, F of G een minimum P.E.B.-classificatie D behalen binnen 5 jaar nadat ze van eigenaar zijn veranderd. De invoering van gelijkaardige maatregelen in Vlaanderen heeft inderdaad aangetoond dat dergelijke maatregelen een invloed hebben op de prijs van energieflats.

Ervan uitgaande dat de Waalse maatregelen succesvol zijn in het aanmoedigen van huiseigenaren om hun energieflats te renoveren, zal men zich echter nog steeds moeten afvragen of dergelijke verzoeken zullen worden ingewilligd. Het risico bestaat dat de aanvragen in groten getale zullen binnenkomen, in een markt die al te kampen heeft met een tekort aan arbeidskrachten in de energierenovatiesector, vooral in Wallonië.